Aantekeningen bij de Bijbel: Prediker 3:21

Prediker 3:21

SV	Wie merkt, dat de adem van de kinderen der mensen opvaart naar boven, en de adem der beesten nederwaarts vaart in de aarde?
WLC	מִ֣י יֹודֵ֗עַ ר֚וּחַ בְּנֵ֣י הָאָדָ֔ם הָעֹלָ֥ה הִ֖יא לְמָ֑עְלָה וְר֙וּחַ֙ הַבְּהֵמָ֔ה הַיֹּרֶ֥דֶת הִ֖יא לְמַ֥טָּה לָאָֽרֶץ׃
Trans.	mî ywōḏē‘a rûḥa bənê hā’āḏām hā‘ōlâ hî’ ləmā‘əlâ wərûḥa habəhēmâ hayyōreḏeṯ hî’ ləmaṭṭâ lā’āreṣ:

Algemeen

Wie merkt, dat de adem van de kinderen der mensen opvaart naar boven, en de adem der beesten nederwaarts vaart in de aarde?

Wie merkt, niemand merkt het.
de adem…, Hierbij doet zich de vraag voor wat wordt bedoeld met "de adem". 1) Het gebruikte woord רוּחַ ^H7307 heeft de betekenis van "wind, adem, geest" en kan in dit kader onder andere worden opgevat als de "geest van een levend wezen" (cf. Gen. 6:17; 7:15, 22). Waarbij mogelijk zelfs aan de ziel van een levend wezen gedacht kan worden. Veelal wordt dan als tegenargument aangehaald dat dieren redeloos zijn (Ps. 32:9; 73:22) en derhalve geen ziel kunnen hebben, echter uit andere teksten blijkt dat dieren wel een ziel hebben (Gen. 1:20, 24, 30; 2:19; 9:5ev.; Lev. 11:10; etc.). Een interpretatie waar de ziel van mens en dier heengaat is dan ook niet strijdig met de tekst. 2) Aan de andere kant kan deze tekst ook gewoon letterlijk worden opgevat als "het ademen van een levend wezen". In dat geval is het een fysieke beschrijving hoe een wezen sterft. Mensen op een sterfbed liggen veelal op hun rug en blazen de "laatste adem" naar boven, terwijl stervende dieren meestal met hun kop naar beneden gericht liggen en hun "laatste adem" naar beneden blazen. Als dit wordt bedoeld, dat zegt dit niets over de toestand van mens en dier na hun sterven. Dit wordt verder ondersteund uit de voorgaande teksten waar ook over het sterven van mens en dier wordt gesproken.
de adem der beesten, zie → dieren (hiernamaals) voor een verdere behandeling wat er gebeurd met dieren na hun sterven.